مقام معظم رهبری: پدافند غیرعامل یک اصل برای همیشه است

براي آنكه دزد به خانه شما وارد نشود، چه اقداماتي انجام می‌دهيد؟ حالا اگر وارد شد چه‌كار می‌كنيد؟

براي اينكه دزد به خانه شما وارد نشود، به درها چند عدد قفل مي‌زنيد يا با حفاظ فلزي آنرا مي‌پوشانيد، به اين عمل دفاع غيرعامل مي گويند. يعني كاري انجام مي‌دهيد تا دزد با ديدن اين موانع از سرقت منزل شما منصرف شود، پس به صورت غير مستقيم، از خودتان دفاع كرده‌ايد. حالا اگر دزد به خانه شما آمد چكار مي‌كنيد؟ اول از همه با 110 تماس مي‌گيريد، سپس با صدا و فرياد از همسايه‌ها كمك مي‌خواهيد و سعي بر دور كردن فرد مي‌كنيد، اين عمل را دفاع مستقيم مي‌گويند.

درهنگام جنگ هم، ما دو نوع دفاع مي‌توانيم انجام دهيم:
دفاع مستقيم (دفاع عامل)  و دفاع غير مستقيم (دفاع غير عامل).

دفاع مستقيم مخصوص زمان جنگ آن هم بوسيله افراد آموزش ديده نظامي و با كمك وسايلي مثل اسلحه و موشك و تانك و هواپيما است و دفاع غيرعامل شامل همه افراد حتي من و شما هم مي شود. همچنين اين نوع از دفاع در هر زماني قابل اجراست و فقط مربوط به زمان جنگ نيست. در دفاع غيرعامل، كارهايي انجام مي‌دهيم تا دشمن نتواند ما را هدف بگيرد و خسارتي به ما وارد كند يا اگر خسارتي به ما زد، خيلي كم باشد. پس به كليه اقداماتی كه انجام مي‌دهيم تا جان انسانها حفظ شود و خسارات وارده به تجهيزات و ساختمانها كاهش يابد، دفاع غير عامل (پدافند غيرعامل) مي‌گوييم.

نمونه‌هاي تاريخي پدافند غير عامل

1- سد دفاعي ذوالقرنين 2- ديوار چين 3- سد دفاعي خوارزمشاهيان 4- اسب تراوا  5- جنگ‌هاي صدر اسلام ( جنگ خندق، جنگ خيبر، فتح مكه، جنگ ذات السلاسل، جنگ صفين و…) 6- قلعه الموت 7- فريب لشكر انگليس بوسيله نقاشي  8- خط دفاعي ماژينو  9- ايجاد پرده دود 10- ايجاد تاسيسات فريبنده

نگاهی به پدافند غیرعامل یا دفاع بدون سلاح در ایران و جهان

چند سالی است که بحث پدافند غیرعامل با برگزاری هفته ای با این نام در روزهای آغازین آبان با هدف ایجاد تحرک و انگیزه در سازمان های اجرایی کشور و آگاه سازی و مشارکت مردم و مسئولین در تحقق این مهم برگزار می شود، در این گزارش سعی شده نگاهی گذرا به این دفاع بدون سلاح در ایران و جهان داشته باشیم.

موضوع پدافند غیرعامل در جهان هستی از قدمتی به اندازه تاریخ زندگی انسان برخوردار است. انسانهای اولیه برای در امان ماندن از خطر تهاجم حیوانات و تهدیدات پیرامونی خود به غارها و بالای درختان و دیگر مأمن های طبیعی پناه می بردند ، با متمدن شدن تدریجی جوامع بشری و شکل گیری زندگی شهری،احساس نیاز به امنیت بیشتر گردید و جوامع شهری برای ایجاد امنیت و حفاظت شهر از تهاجم دشمنان ، اقدام به ساخت و احداث دژها، قلعه ، حصار، خندق، دیوارها و موانع دفاعی در پیرامون شهرها نمودند. 

 

در این راستا در طول تاریخ بشری، تسلیحات تهاجمی و به تبع آن اقدامات دفاعی نیز شاهد تغییر و تحول چشمگیری بوده و این پیشرفت و فناوری کماکان ادامه یافته و فرآیند و روندی اجتناب ناپذیر به خود گرفته است.

 

پدافند غیرعامل از نظر واژه شناسی اینگونه تعریف می شود، واژه پدافند از دو جزء (پد) و (افند) تشکیل شده که در فرهنگ و ادب فارسی «پاد» یا «پد» پیشوندی است که به معانی ضد،متضاد بوده و هرگاه قبل از واژه ای قرار گیرد معنای آن را معکوس می نماید، واژه «آفند» نیز به مفهوم جنگ،جدال، تهاجم، حمله و پیکار است در این راستا پدافند که همطراز با واژه «دفاع» می باشد شامل اقداماتی است که جهت مقابله با حمله و تهاجم دشمن انجام می شود.

 

ادامه نوشته